5 maja 2025

Pęknięty ząb może wywołać niepokój, szczególnie gdy problem pojawi się nagle i towarzyszy mu ból w obrębie jamy ustnej oraz dyskomfort. Większość osób zadaje sobie pytanie, czy uratowanie zęba jest jeszcze możliwe. Odpowiedź zależy od rodzaju i stopnia uszkodzenia, jego lokalizacji oraz szybkości reakcji. Jakie metody leczenia pęknięć zębów wykorzystuje stomatolog? Jak zapobiegać pękaniu zębów? Tych i innych rzeczy dowiesz się z poniższego artykułu.
Jak dochodzi do pęknięcia zęba? Najczęstsze przyczyny
Ząb może pęknąć z różnych powodów — nie zawsze musi to być skutek urazu występującego nagle. Do najczęstszych przyczyn należą:
- Urazy mechaniczne — np. upadki, uderzenia, nagryzienie twardego przedmiotu (np. pestki, orzecha).
- Wady zgryzu, zgrzytanie zębami — szczególnie bruksizm, który powoduje przeciążenia w obrębie zgryzu i może spowodować pęknięcie.
- Nagłe zmiany temperatury w jamie ustnej — spowodowane spożywaniem gorących pokarmów lub zimnych napojów, co może osłabiać strukturę zęba.
- Osłabienie po wcześniejszym leczeniu — ząb po leczeniu kanałowym lub z dużym wypełnieniem może być bardziej podatny na pęknięcia.
Bardzo dużą rolę odgrywa profilaktyka. Regularne wizyty kontrolne u stomatologa pozwalają zmniejszyć ryzyko pęknięcia zęba. Należy dbać o prawidłową higienę jamy ustnej i szybką reakcję w przypadku ubytków, aby specjalista mógł dobrać jak najbardziej skuteczne metody leczenia i zminimalizować dolegliwości bólowe.
Rodzaje pęknięć i ich wpływ na dalsze leczenie
Nie każde pęknięcie oznacza konieczność usunięcia zęba. W stomatologii wyróżnia się kilka typów pęknięć:
- Powierzchowne pęknięcia szkliwa — często są to drobne rysy, które nie wymagają leczenia, szczególnie jeśli nie powodują bólu. Mogą być obserwowane lub zabezpieczone przez stomatologa.
- Pęknięcia sięgające zębiny — takie uszkodzenia wymagają leczenia zachowawczego, np. odbudowy zęba kompozytowej lub za pomocą korony.
- Pęknięcia sięgające miazgi lub korony — najpoważniejsze, w niektórych przypadkach pęknięcie można poddać leczeniu kanałowemu i odbudowie, lecz przy głębokich pęknięciach pionowych niestety konieczna może być ekstrakcja. Mówi się też o zespole pękniętego zęba, czyli o pęknięciu korony dochodzącym do miazgi.
- Złamanie części korony zęba — jeśli złamany fragment zęba nie sięga zbyt głęboko, można go odbudować. Jeśli jednak złamanie dosięga korzenia — decyzja o leczeniu zależy od jego stopnia i lokalizacji. Zazwyczaj pęknięty korzeń zęba boli w sposób pulsujący, dolegliwości bólowe nasilają się w trakcie jedzenia.
Warto pamiętać, że istnieją różne uszkodzenia zęba. Pęknięcie dotyczy zazwyczaj jedynie jego części, natomiast złamany ząb oznacza już duży fragment.
Leczenie pękniętego zęba – czy zawsze można go uratować?
Leczenie pękniętego zęba należy zacząć od właściwej diagnostyki. Zazwyczaj obejmuje ona zdjęcie RTG i ocenę kliniczną przez stomatologa. Od tego będzie zależał sposób leczenia pęknięć zębów:
- Leczenie zachowawcze — w przypadku płytkich pęknięć. Stosuje się odbudowy kompozytowe lub lakierowanie.
- Leczenie kanałowe (leczenie endodontyczne) – gdy pęknięcie sięga miazgi. Po usunięciu nerwu i zabezpieczeniu wnętrza ząb można odbudować.
- Korona protetyczna — wzmacnia strukturę zęba i zabezpiecza przed dalszymi uszkodzeniami.
- Ekstrakcja zęba — w skrajnych przypadkach wymaga jej pęknięty ząb pionowo lub taki, którego nie da się skutecznie odbudować.
Jeśli pojawi się ból w przypadku złamania lub ukruszenia zęba, doraźnie można zastosować powszechnie dostępny bez recepty lek przeciwbólowy.
Odbudowa zęba po pęknięciu – jakie są możliwości?
Współczesna stomatologia oferuje szereg rozwiązań, które pozwalają odzyskać funkcjonalność i estetykę pękniętego zęba. Metoda leczenia pęknięć zębów zależy od rodzaju uszkodzenia i jego rozległości. Jeśli uszkodzenie jest niewidoczne gołym okiem, można je naprawić za pomocą wypełnienia kompozytowego.
Przy większych zniszczeniach stosuje się wkłady koronowo-korzeniowe. Korony porcelanowe lub pełnoceramiczne zapewniają estetyczne i trwałe zabezpieczenie.
Jeśli pęknięty korzeń zęba jest nie do odratowania, może sprawdzić się zastosowanie implantu lub mostu.
A czy możliwe jest uratowanie zęba całkowicie wybitego? Tak — wówczas stomatolog może przeprowadzić reimplantację i ponowne umieszczenie zęba w jamie ustnej.
Ponadto Pacjent powinien przestrzegać zasad higieny jamy ustnej, korzystać z nici dentystycznej i pojawiać się na regularnych wizytach w gabinecie stomatologicznym. Pomocne będzie unikanie twardych pokarmów i powstrzymanie się od szkodliwych nawyków, takich jak obgryzanie paznokci.
Masz podejrzenie uszkodzenia zęba? Nie czekaj! W naszym gabinecie przeprowadzamy dokładną diagnostykę i zaproponujemy skuteczne leczenie, dopasowane do Twoich potrzeb. Umów się na wizytę i chroń swój uśmiech!